De nieuwe camera wet is op 25 mei 2018 in werking getreden.
U moet rekening houden met de volgende verplichtingen:
U moet een pictogram aanbrengen aan de ingang van de bewaakte plaats.
Met betrekking tot de verplichting om de overheden te informeren, zijn er twee veranderingen :
De bewakingscamera's moeten enkel bij de politieoverheden worden aangegeven (via www.aangiftecamera.be), en niet meer bij de Commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer (Gegevensbeschermingsautoriteit). Deze aangifte moet worden bijgehouden en moet elk jaar gevalideerd worden.
De persoon die verantwoordelijk is voor de verwerking van de gegevens moet een register van de beeldverwerkingsactiviteiten met de door een koninklijk besluit (KB van 8 mei 2018) bepaalde informatie bijhouden. Hij moet dit register op verzoek ter beschikking stellen van de Gegevensbeschermingsautoriteit en de politiediensten.
De nieuwe Europese Verordening inzake Gegevensbescherming (GDPR) heeft hier verandering in gebracht: deze verordening die de privacywet vervangt, voorziet niet meer in de aangifte bij de Gegevensbeschermingsautoriteit, maar zij voorziet dat de verantwoordelijke voor de verwerking een register bijhoudt voor de verwerkingsactiviteiten die onder haar verantwoordelijkheid vallen. Dit register moet, op verzoek, ter beschikking worden gesteld van de Gegevensbeschermingsautoriteit, teneinde haar in staat te stellen haar toezichtopdracht uit te voeren.
Deze verplichting om een register bij te houden, mag niet verward worden met de aangifte van camera's bij de politiediensten. Dit zijn twee verschillende verplichtingen. Dit register neemt een schriftelijke vorm aan, al dan niet elektronisch.
Wanneer de Gegevensbeschermingsautoriteit dit vraagt, moet het register haar ter beschikking worden gesteld. De politiediensten kunnen eveneens vragen om toegang te hebben tot dit register.Dit register moet geactualiseerd zijn. De verantwoordelijke voor de verwerking moet ervoor zorgen dat de gegevens die erin staan, steeds juist zijn.
Tot slot moet het register worden bijgehouden zolang de verantwoordelijke voor de verwerking beeldverwerkingsactiviteiten uitvoert met bewakingscamera's.
Deze vermelding bevat de wettelijke grondslag en de bewaking finaliteit; zij is identiek voor iedereen.
2° de naam van de natuurlijke persoon of de rechtspersoon die verantwoordelijk is voor de verwerking , en in voorkomend geval, van zijn/haar vertegenwoordiger, bij wie de betrokken personen de rechten bedoeld in de GDPR kunnen uitoefenen;
De verantwoordelijke voor de verwerking is de natuurlijke of rechtspersoon die heeft beslist om bewakingscamera's te plaatsen en de doeleinden ervan heeft vastgelegd.
3° het postadres en, in voorkomend geval, het e-mailadres of het telefoonnummer, waarop de verantwoordelijke voor de verwerking of zijn vertegenwoordiger bereikt kan worden. (telefoonnummer: nieuw sinds het KB van 28/05/2018)
De gefilmde personen moet een middel hebben om de verantwoordelijke voor de verwerking te bereiken teneinde het recht op toegang en de andere rechten voorzien in de wetgeving inzake de bescherming van de persoonlijke levenssfeer, uit te oefenen.
4° in voorkomend geval, de gegevens van de functionaris voor gegevensbescherming (DPO) (nieuw sinds het KB van 28/05/2018)
In bepaalde gevallen verplicht de GDPR de verantwoordelijke voor de verwerking om een functionaris voor gegevensbescherming aan te stellen (bijv.: overheidsinstellingen, grootschalige verwerkingen). Voor meer informatie over de DPO, raadpleeg de site van de Gegevensbeschermingsautoriteit ;
5° in voorkomend geval, de website van de verantwoordelijke voor de verwerking, waar de betrokken personen alle informatie over de beeldverwerking door middel van deze bewakingscamera's kunnen raadplegen. (nieuw sinds het KB van 28/05/2018)
Indien u een internetsite heeft waarop u informatie over uw camerabewaking heeft gepubliceerd/kunt publiceren, geef dit dan aan op het pictogram. Dit geeft nog meer transparantie op vlak van de informatie.
Het koninklijk besluit van 28 mei 2018 heeft het koninklijk besluit dat sinds 2008 bestond, aangepast om rekening te houden met:
De nieuwigheden van de camerawet (mobiele camera's, ANPRcamera's);
De GDPR (artikel 13).
Daarom zijn bepaalde aan te brengen vermeldingen op het pictogram nieuw.
Diegenen die nieuwe pictogrammen aanbrengen, moeten deze voorschriften onmiddellijk naleven
Diegenen die reeds pictogrammen hadden aangebracht vóór deze wijzigingen, zullen de ontbrekende vermeldingen moeten toevoegen binnen een termijn van 6 maanden te rekenen vanaf de inwerkingtreding van het besluit van 28 mei 2018 (voor 11 december 2018)
Gegevens van de functionaris voor gegevensbescherming.
In bepaalde gevallen verplicht de GDPR de verantwoordelijke voor de verwerking om een functionaris voor gegevensbescherming aan te stellen. Voor meer informatie over de DPO, raadpleeg de site van de Gegevensbeschermingsautoriteit .
De camerawet is van toepassing op de bewakingscamera's. Zij beoogt dus enkel de camera's die geplaatst en gebruikt worden voor toezicht op en bewaking van de plaatsen.
Deze bewakingscamera's worden overigens gebruikt met als doel om:
misdrijven tegen personen of goederen te voorkomen, vast te stellen, op te sporen,
overlast in de zin van artikel 135 van de nieuwe gemeentewet te voorkomen, vast te stellen, op te sporen, de naleving van gemeentelijke reglementen te controleren of de openbare orde te handhaven.
Deze wet is overigens niet van toepassing op de bewakingscamera's die reeds geregeld worden door andere wetten.
Tenzij men zich bevindt in één van deze uitzonderingen, moet iedere persoon, ongeacht of het gaat om een particulier, onderneming, administratie,..., een aangifte indienen wanneer hij/zij (vaste of mobiele) bewakingscamera's plaatst en/of gebruikt om een plaats te bewaken.
Bijvoorbeeld :
een particulier die een camera plaatst om de ingang van zijn huis te bewaken;
gemeentelijke overheden die bewakingscamera's plaatsen en gebruiken op het grondgebied van de gemeente;
een handelaar die een camera plaatst om zijn goederen te beschermen tegen diefstal en beelden te verkrijgen indien er zich een feit voordoet;
Deze aangifte moet gedaan worden uiterlijk de dag vóór de ingebruikneming van de camera's, zoals wettelijk voorzien.
Enige uitzondering: het geval van de natuurlijke persoon die aan de binnenkant van zijn privéwoning een bewakingscamera plaatst voor persoonlijke en huiselijke doeleinden.
Aangezien het nieuwe aangifteformulier verschilt van het vorige, wordt bepaald dat alle verantwoordelijken voor de verwerking (behalve de politiediensten, die niet meer onderworpen zijn aan de camerawet) opnieuw aangifte moeten doen van hun camerabewakingssysteem via het nieuwe systeem.
Om hen de tijd te geven om zich in orde te stellen, heeft de wetgever een termijn van 2 jaar voorzien, namelijk tot 25 mei 2020.
Men moet erop toezien dat zijn aangifte up-to-date is, door deze ten minste jaarlijks te valideren.
Gelieve de gegevens van de persoon aan te geven waarmee de politiediensten contact kunnen opnemen, wanneer zij toegang wensen te hebben tot de opgenomen beelden, bijvoorbeeld in het kader van een onderzoek. U kan tot drie contactpersonen aangeven. Let erop dat u de gegevens vermeld van personen die in staat zijn om snel te antwoorden op de verzoeken tot toegang.
Stappen om aangiftesysteem in te vullen.
Register van de beeldverwerkingsactiviteiten van bewakingscamera’s.
Register van de beeldverwerkingsactiviteiten .
De camerawet splitst de plaatsen op in 3 categorieën:
Niet-besloten plaatsen;
Voor het publiek toegankelijke besloten plaatsen;
Niet voor het publiek toegankelijke besloten plaatsen.
Het criterium van onderscheid tussen een niet-besloten plaats en een besloten plaats is de aanwezigheid van een omsluiting.
De omsluiting wordt door de camerawet gedefinieerd als een «duidelijke visuele afscheiding of aanduiding waardoor de plaatsen duidelijk van elkaar onderscheiden kunnen worden»
Dit begrip is dus zeer ruim: het moet niet noodzakelijk gaan over een muur of een hek. Dat kan een markering op de grond, een bord «privéeigendom», of elke andere indicatie zijn die het mogelijk maakt te beweren dat men een besloten plaats betreedt.
Niet-besloten plaats:
"Elke plaats die niet door een omsluiting is afgebakend en vrij toegankelijk is voor het publiek, waaronder de openbare wegen beheerd door de openbare overheden bevoegd voor het wegbeheer"(artikel 2 van de camerawet).
Voor het publiek toegankelijke besloten plaats.
"Elk gebouw of elke door een omsluiting afgebakende plaats bestemd voor het gebruik door het publiek waar diensten aan het publiek kunnen worden verstrekt" (artikel 2 van de camerawet)
Niet voor het publiek toegankelijke besloten plaats
"Elk gebouw of elke door een omsluiting afgebakende plaats die uitsluitend bestemd is voor het gebruik door de gewoonlijke gebruikers" (artikel 2 van de camerawet).
Deze bewakingscamera's moeten worden gebruikt met als doel:
misdrijven tegen personen of goederen te voorkomen, vast te stellen, op te sporen,
overlast in de zin van artikel 135 van de nieuwe gemeentewet te voorkomen, vast te stellen, op te sporen, de naleving van gemeentelijke reglementen te controleren of de openbare orde te handhaven.
Men beoogt dus uitsluitend de camera's die worden geplaatst met als doel om de plaatsen te beveiligen. Het betreft dus het domein van de veiligheid in de zin van «security», niet van «safety».
Het criterium om te weten of de camerawet van toepassing is, is dus het doeleinde van de camera en niet het feit of er al dan niet beelden worden opgenomen. Of er beelden worden opgenomen of niet, de camerawet is van toepassing zodra de camera's één van de voornoemde doeleinden beogen.
Voorbeelden:
Particulier die een camera plaatst om de ingang van zijn huis te bewaken;
Onderneming die camera's plaatst om haar gebouwen te beschermen tegen diefstal, beschadiging, inbraak, ... zaakvoerder van een winkel die camera's plaatst om de etalage of de winkelrekken te bewaken;
Voorbeelden van camera's die geen bewakingscamera's zijn:
Camera's gebruikt voor het filmen van een feest;
Camera's gebruikt in een toeristisch kader;
Videoparlofoon uitsluitend gebruikt om mensen te herkennen die zich aanmelden aan de deur.
Er zijn toch camera's die voldoen aan de definitie van de bewakingscamera, maar die niet onderworpen zijn aan de naleving van de camerawet omdat zij reeds onderworpen zijn aan de naleving van andere regels.
Het gaat over bewakingscamera's: waarvan de plaatsing en het gebruik reeds door een bijzondere wetgeving geregeld zijn.
Bijvoorbeeld: de camera's van de politiediensten (geregeld door de wet op het politieambt) of de camera's gebruikt in het kader van de voetbalwet tijdens de voetbalwedstrijden
Opgelet
Als camera's worden gebruikt door éénzelfde verwerkingsverantwoordelijke voor meerdere doeleinden, waaronder één van de doeleinden bepaald door de camerawet, zullen de verschillende wetgevingen die van toepassing zijn op de verschillende doeleinden, tegelijkertijd worden toegepast. Bij conflicten tussen deze verschillende wetten, zijn het de regels van de camerawet die primeren.
Opnemen en bewaren van beelden.
De beelden van de bewakingscamera's kunnen worden opgenomen, maar uitsluitend met als doel om bewijzen te verzamelen van overlast of van feiten die een misdrijf opleveren of schade veroorzaken en de daders van de feiten, de verstoorders van de openbare orde, de getuigen of de slachtoffers te zoeken en te identificeren.
Op dezelfde wijze kan de bewaringstermijn één maand niet overschrijden als de beelden niet kunnen bijdragen tot het bewijzen van een misdrijf, van schade of van overlast of tot het identificeren van een dader van de feiten, een verstoorder van de openbare orde, een getuige of een slachtoffer.
Het heimelijk gebruik van bewakingscamera's is strikt verboden.
Heimelijk gebruik
Gebruik zonder voorafgaande toestemming van de gefilmde persoon à betreden van een plaats waar een pictogram aangeeft dat er camerabewaking plaatsvindt = voorafgaande toestemming: belang van het pictogram!
Gebruik dat niet voldoet aan de aankondigingsvereisten (pictogram + andere informatiekanalen) voorzien voor het gebruik van mobiele bewakingscamera's op niet-besloten plaatsen.
Het is niet noodzakelijk de camera die zichtbaar moet zijn, maar eerder de informatie over de aanwezigheid van de camera.
Gevoelige gegevens
Bewakingscamera's mogen geen beelden opleveren die de intimiteit van een persoon schenden
Er mogen geen bewakingscamera's worden geplaatst in kleedkamers, vestiaires van sportzalen, ...
niet gericht zijn op het inwinnen van informatie over de filosofische, religieuze, politieke, syndicale gezindheid, etnische of sociale origine, het seksuele leven of de gezondheidstoestand (gevoelige gegevens).
Het kan gebeuren dat dit soort gegevens verschijnt op de beelden (bijv.: gebroken arm, religieus teken zichtbaar op een persoon, ...), maar het doel van de camera's mag niet zijn om gericht te zijn op het inwinnen van dit soort informatie!
Aangezien het bekijken in real time in de niet-besloten plaatsen gebeurt onder toezicht van de politiediensten, spreekt het voor zich dat de politiediensten toegang hebben tot de beelden, naast de verwerkingsverantwoordelijke en andere bij wet toegelaten personen.
Voor de besloten plaatsen voorziet de wet dat volgende personen toegang hebben tot de beelden:
de verwerkingsverantwoordelijke
de persoon die onder zijn gezag handelt (dat kan een bewakingsagent zijn).
Deze personen zijn onderworpen aan een discretieplicht wat de persoonsgegevens verstrekt door de beelden betreft, maar in bepaalde gevallen kunnen/moeten de beelden overgezonden worden aan de politiediensten:
De beelden kunnen door de verwerkingsverantwoordelijke of door degene die handelt onder zijn toezicht worden overgezonden aan de politiediensten of aan de gerechtelijke overheden, ingeval er feiten worden vastgesteld die misdrijven of overlast kunnen vormen EN de beelden kunnen bijdragen tot het bewijzen van die feiten of tot het identificeren van de daders.
Bijvoorbeeld: U was het slachtoffer van een inbraak en uw camera's hebben de inbrekers gefilmd: u kan de beelden op eigen initiatief aan de politie geven.
Een klacht of een verzoek bij de Gegevensbeschermingsautoriteit indienen
Een klacht indienen bij de politie: U gaat gewoon bij de bevoegde politiedienst (lokale politie van uw zone).